Wat kun je doen voor iemand die een astma-aanval krijgt als hij/zij geen medicijnen heeft?

Dat hangt vooral af van de ernst van een aanval. Een niet-ernstige aanval zal vanzelf weer zakken, en dan is het vooral zaak om in elk geval paniek en hyperventilatie te voorkomen. Dus rustig blijven, iemand vooral rechtop laten zitten of staan (niet laten liggen, dat bemoeilijkt de ademhaling) en zorgen dat je eventuele prikkels die een aanval oproepen (tabakslucht, sterke parfum of fijne deeltjes uit een luchtverfrisser, te grote inspanning, etc.) vermijdt en/of verwijdert.

Daarnaast zijn er middelen die bij sommige mensen, maar bij anderen ook weer heel verkeerd kunnen uitpakken. Meestal zal iemand met astma zelf wel weten hoe zij reageren op bijvoorbeeld stomen: een vriendin van mij slaapt bijna letterlijk in de douche als ze een slechte tijd heeft wat haar astma betreft, maar er zijn ook mensen die het van stoom nog veel benauwder krijgen. Datzelfde geldt voor stoffen als menthol, tijm en eucalyptus: dat verwijdt de bronchiën namelijk wel, maar het kan ook teveel prikkelen waardoor de geïrriteerde en al samengeknepen bronchiën van iemand met een astma-aanval juist nog verder samen kunnen trekken.

Wat verder nog kan helpen, zijn middelen die het centrale zenuwstelsel stimuleren: dat ontspant namelijk de bronchiën. Dat is één van de redenen dat koffie wel wordt aangeraden bij een astma-aanval.

Maar het belangrijkste in zo'n geval is denk ik om te weten wanneer het een lichte aanval betreft, en wanneer je echt medische hulp moet inroepen. Bedenk dat een zware astma-aanval zelfs dodelijk kan zijn wanneer er niet wordt ingegrepen. Je zou om je heen kunnen vragen of er iemand salbutamol bij zich heeft of een andere snelwerkende luchtwegverwijder (nood breekt wet, denk ik dan maar) en anders moet je iemand écht naar een arts of naar het ziekenhuis brengen. De meeste astmapatiënten kunnen waarschijnlijk goed zelf aangeven of dit nodig is of niet, maar neem bij twijfel liever snel initiatief dan af te wachten. Een aanval kan soms in korte tijd fors verergeren. Als je het idee hebt dat de aanval niet afzakt, en ziet dat iemand heel snel of juist heel langzaam gaat ademhalen, een piepende ademhaling heeft, na één zin al buiten adem is of blauw wordt, waarschuw dan meteen een arts.