Wat is de reden dat abortus ooit legaal werd?

De aanleiding is de invoering van de anticonceptiepil. Die werd al snel veelvuldig gebruikt en dat leidde ertoe dat veel artsen voor het eerst werden geconfronteerd met problemen en mislukkingen rondom de anticonceptie en als gevolg daarvan ook met abortusverzoeken. Bij een onontkoombare noodsituatie was het medisch verantwoord om dit uit te voeren.

In de jaren veertig van de vorige eeuw zijn er in Nederland drie rechtszaken geweest waarbij de rechtbank erkende dat een ernstige bedreiging van de gezondheid van de vrouw reden kon zijn voor een abortus. Kort na de algemene aanvaarding van anticonceptie in 1962 begon de discussie over abortus. De artsen voelden zich er min of meer verantwoordelijk voor als de anticonceptie mislukt was. Waren er bijzondere omstandigheden, dan vond men dat de arts die dan abortus verrichtte niet strafbaar. Daarop kwam er een grote stroom vrouwen die ongewenst zwanger waren geraakt met een abortusverzoek, terwijl er geen goede selectiecriteria beschikbaar waren voor de ernst van de problemen van die vrouwen.

De wettelijke regeling bleef achter bij de praktijk. In 1976 nam de Tweede Kamer een wetsvoorstel aan, maar dat werd verworpen door de Eerste Kamer. In december 1980 haalde het volgende wetsvoorstel beide kamers en uiteindelijk in 1984 trad de Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ) in werking, waarin de voorwaarden werden vastgelegd waaraan moest zijn voldaan om een abortus te mogen verrichten. Een moeizaam verkregen politiek compromis.

Abortus is legaal geworden, omdat eeuwenlang abortus plaatsvond onder erbarmelijke omstandigheden, zowel in psychisch als in medisch opzicht. Vrouwen aborteerden zichzelf of zochten hun toevlucht tot abortus door medisch onbevoegden, Vandaar het streven naar legalisatie.
Abortus is sinds 1984 in Nederland een legale medische ingreep. De strafuitsluitingsgronden zijn:
1. De behandeling mag slechts worden verricht door een geneeskundige in een ziekenhuis of kliniek, waaraan vergunning is verleend.
2. Een wachttijd van vijf dagen vanaf de dag dat de vrouw de geneeskundige bezocht, moet in acht worden genomen.
Bron: Winkler Prins encyclopedie