Wat is rhesusfactor e?

Bekend zijn de bloedgroepen A, AB, en O , en rhesus positief of negatief.
Het Rhesussysteem is minder bekend. Hierin worden de rhesuseiwitten nog verder onderverdeeld.
Deze onderverdeling is wordt bij een zwangerschap belangrijk. Dan wordt ook gekeken naar rhesusfactor C,D, en E. Rhesusfactor E komt niet heel veel voor.

Bij 85% van de bevolking is de rhesusfactor aanwezig. Het hebben van rhesuspositief bloed zegt iets over de aanwezigheid van een eiwitachtige stof in je bloed. Ontbreekt deze rhesusfactor dan is het bloed rhesusnegatief. Dus bij de eerste controle bij de verloskundige wordt er bij het bloedonderzoek ook de rhesusfactor bepaald.

Waarom is dat zo belangrijk?
Als een zwangere vrouw rhesusnegatief bloed heeft en haar man rhesuspositief bloed dan is het mogelijk dat zij een kindje kunnen krijgen met rhesuspositief bloed. Het bloed van moeder en kind (rhesusnegatief en –positief) mag niet met elkaar worden vermengd bij de bevalling. Het bloed van de moeder reageert vijandig op de rode bloedcellen van de baby. Dit kan tot rhesusziekte bij het kind leiden.

Rhesusprik
Als inderdaad blijkt dat het bloed van de moeder rhesusnegatief is wordt in de 32e week van de zwangerschap gecontroleerd of er antistoffen tegen de rhesusfactor in het bloed zitten. Tegelijkertijd krijg je ook een injectie anti-D-gamma-globine. Ook wordt direct na de bevalling bloed uit de navelstreng genomen om de rhesusfactor van de baby vast te kunnen stellen. Heeft het kind rhesuspositief bloed, dan gaat het moederbloed afweerstoffen aanmaken. Dat geeft bij een volgende zwangerschap met een rhesuspositief kind problemen; rhesusziekte. Bij elke bevalling is er kans op vermenging van bloed van de moeder en het kind. Daarom krijgt een rhesusnegatieve moeder na de geboorte van een rhesuspositief kind binnen 72 uur nogmaals een injectie met antistoffen tegen de rhesusfactor; een anti D-gamma- globine injectie behalve de anti D-gamma- globine injectie krijg je ook 1000IE immunoglobuline injectie.

Rhesus eiwitten zijn een verzameling van een groep eiwitten die voor kunnen komen op het membraan van de rode bloedcellen. Er zijn meer dan 40 typen Rhesus eiwitten bekend. De meest voorkomende is Rhesus type D.

Je zegt in je vraag dat je dan anti-E aanmaakt. Hier moet je echter mee oppassen. Er is namelijk een verschil in de manier van reageren op bepaalde bloedantigenen door het immuunsysteem. In tegenstelling tot het ABO bloedgroepensysteem maak je namelijk geen antilichamen aan tegen Rhesus tot het eerste contact.

Een dergelijk contact kan voorkomen bij een transfusie of bij een bevalling. Bij een bevalling komt het bloed van het kind in contact met het bloed van de moeder. Als het kind dus Rh+ (maakt niet uit welk type Rh) is en de moeder Rh-, dan zal de moeder antilichamen gaan maken tegen de RhE factor. Dit proces duurt even om op gang te komen en zal dus geen effect meer hebben op de baby. Het probleem zit hem echter in een volgende zwangerschap. Als dezelfde moeder (nu met anti-RhE) zwanger wordt van een RhE positief kind zal de moeder antilichamen gaan produceren tegen deze RhesusE factor bij het kind, wat zal gaan zorgen voor een gedeeltelijke 'vernietiging' van de rode bloedlichaampjes van de baby (hemolytische ziekte van de pasgeborene).

Stel de moeder heeft bloedgroep O- en het kind A+. De moeder heeft dan naast anti RhE ook anti-A. Toch is dit geen probleem. Dit komt omdat er verschillende soorten antilichamen zijn. Tegen het ABO systeem worden IgM antilichamen aangemaakt. Tegen het Rhesus systeem worden IgG antilichamen aangemaakt. Er is echter nog een barrière tussen het kind en de moeder: de placenta. IgG antilichamen zijn de enige antilichamen die door de placenta kunnen. Daarom kunnen deze antilichamen de Rh+ rode bloedcellen van het kindje aanvallen.

Toch zullen we tegen die Rh- moeder met het Rh+ kind niet zeggen, mevrouw het is voor u niet veilig meer om een tweede kind te krijgen. Wat gebeurt er namelijk als een Rh- vrouw bevalt van een Rh+ baby, dan wordt deze moeder passief geïmmuniseerd. Zoals ik al zei duurt het even voordat de antilichamen geproduceerd zijn. Bij deze bevalling spuiten ze bij de moeder Rh antilichamen in. Zo worden de rode bloedcellen van het kind in het bloed van de moeder vernietigt, maar de moeder haar immuunsysteem wordt niet geactiveerd en er worden geen geheugencellen gevormd. Dus bij een volgende zwangerschap zullen er geen geheugencellen meer zijn die snel antilichamen kunnen produceren.