Waardoor werden de insecten (en andere dieren?) vroeger zo groot?

Waarom banjeren er geen reuzenmieren of gigantische kevers in onze achtertuinen rond? Röntgenfoto’s van kevers laten zien dat zuurstofgebrek insecten dwingt klein te blijven.

Lang geleden banjerden er wel reuzeninsecten en andere gigantische geleedpotigen op de aardbol rond, zoals duizendpoten van een meter en libellen met een spanwijdte van zeventig centimeter. Dat is al wel weer zo'n driehonderd miljoen jaar geleden en bovendien waren in die tijd, het Carboon en vroege Permtijdperk, veel dieren enkele slagen groter dan ze nu zijn. De gangbare gedachte is dat dat kon, omdat de hoeveelheid zuurstof in de lucht veel groter was dan nu. Toen was de zuurstofconcentratie ongeveer anderhalf keer zo groot als nu. Op het moment dat de hoeveelheid zuurstof in de lucht weer afnam, werden de insecten weer kleiner van formaat, is het idee.

De theorie dat de hoeveelheid zuurstof die op dit moment in de lucht zit niet voldoende is om insecten reusachtige proporties te laten aannemen, bestaat al lang. Maar nog niemand had er onderzoek naar gedaan en bewezen dat het ook echt zo werkt. Onderzoeker Alexander Kaiser en zijn collega's van de Midwestern Univeristeit in Glendale en zijn collega's brachten hier verandering in door te kijken naar het ademhalingssysteem van vier keversoorten van verschillende grootte.

Het zit namelijk als volgt. Hoeveel zuurstof een dier kan opnemen hangt af van de lichaamsonderdelen waarmee hij dat doet. Zoogdieren gebruiken longen, vissen hebben kieuwen en insecten gebruiken ademhalingsbuisjes, de tracheeën, die de zuurstof overal in het insectenlijf afleveren. De oppervlakte van deze onderdelen is van belang maar ook de afstand die de lucht moet afleggen voordat hij zijn bestemming bereikt. Bij grote insecten is die weg groter en zijn er langere ademhalingsbuisjes nodig.

Toegevoegd na 3 minuten:
http://www.livescience.com/1083-oxygen-giant-bugs.html