Hét vraag- en antwoordplatform van Nederland

Hoe werkt osmose (op moleculair niveau)?

Ik weet dat osmose eigenlijk een soort van diffusie is maar dan met een semipermeabel membraan. Als bv glucose opgelost is in water aan de ene kant van het membraan, en aan de andere kant bevindt zich zuiver water, dan zal er osmose optreden waarbij er waterdeeltjes naar de glucose-kant migreren.
Mijn vraag is nu: Hoe komt dit? Waarom gaan er meer waterdeeltjes naar de kant met de meeste glucosedeeltjes? Maakt het uit of de opgeloste stof (hier glucose) polair of apolair is?

Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
1.5K
erotisi
8 jaar geleden
http://www.goeievraag.nl/wetenschap/natuurkunde-scheikunde/vraag/563579/krachten-werkzaam-osmose http://www.goeievraag.nl/wetenschap/natuurkunde-scheikunde/vraag/576273/osmotische-waterstijging-mogelijk-adhesie-cohesie
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi Ik heb de reacties op jouw vragen gelezen maar mijn vraag blijft nog ongeantwoord: Stel dat we verdergaan met de knikker analogie: Als we een bakk met grote rode knikkers en kleine blauwe knikkers hebben met een plaat ertussenin met kleine gaatjes. Als er aan de ene kant pakweg 500 blauwe en 100 rode knikkers zijn, maar aan de andere kant alleen 500 blauwe knikkers, zouden er in principe blauwe knikkers naar de kant met de rode knikkers gaan als je de bak schudt. Mijn vraag is nu: Waarom? Hoe komt dit? De blauwe knikkers aan beide kanten hebben toch evenveel kans om naar de andere kant te gaan? Waarom gebeurt dit niet?
erotisi
8 jaar geleden
Toch vermoed ik dat het antwoord er wel ergens tussen zal staan: Als je aan de ene kant 500 van de 500 blauw hebt en aan de andere kant 500 van de 600 is de kans groter dan dat aan de ene kant een van die 500 knikkers wordt tegengehouden/vertraagd door één van die rode en díe 'tegenkracht' is er niet aan de andere kant. Op een gegeven moment zullen alle knikkers bij de rode zijn. Misschien wat moeilijk voor te stellen maar als je het met een zoutoplossing zou doen dan trekt alle zout het water van de andere kant naar zich toe, onder de voorwaarde dat aan de andere kant dus geen enkel zout zit en het membraan niet door zout kan worden gepasseerd. Ik weet niet of het duidelijker is. Maar zoals je zult hebben gelezen heb ik er zelf ook wat mee zitten stunten. Ook mijn vragen zijn niet allemaal beantwoord, zoals in hoeverre polariteit het een en ander nog beinvloeden, maar de basis is mij wel duidelijk inmiddels. En vergeet niet dat osmose ook onder invloed staat van entropie en diffusie. Misschien kun je daar nog wat over lezen

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Het beste antwoord

Die werking is heel simpel.
Aan de zuiver water kant zit méér water dan aan de glucosekant.
Er gaat water van de water kant naar de glucose kant, maar er gaat óók water van de glucose kant naar de water kant.
Maar aangezien er aan de waterkant méér water zit dan aan de glucose kant, Gaat er dus netto meer water richting glucosekant dan andersom.
En het doet er niet toe of het glucose is, of zout, of alcohol, en ook niet of de stof al dan niet polair is.
(Lees meer...)
Reddie
8 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Dus als je aan de ene kant Y mol glucose opgelost in X mol water hebt, maar aan de andere kant alleen X mol water, dan gaat er evenveel water in beide richtingen en treedt er dus geen osmose op? Zit er een fout in mijn redenering? Zo ja, waar? Alvast bedankt voor je uitleg! :D
tinus1969
8 jaar geleden
@EinsteiniumMC. nee. Het gaat niet om de hoveelheid, maar om de concentratie. En die is ongelijk.
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Maar waarom gaan er dan meer watermoleculen naar de glucose-kant als aan beide kanten van het membraan even veel watermoleculen zijn? Hoe beinvloeden de glucosemoleculen de stroming van de watermoleculen dan?
erotisi
8 jaar geleden
Voor zover ik het begrepen hebt beinvloeden die glucosemoleculen de stroming van de watermoleculen doordat als ze eenmaal aan de kant van de glucose zitten ze er meer door de glucosemoleculen door worden tegengehouden om weer terug te gaan naar de andere kant.
Dit is althans wat ik van mijn lessen heb geleerd. Als het niet klopt verneem ik dat dan ook graag
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi Ik denk dat jouw uitleg een beetje het antwoord is waarnaar ik zoek! Dus eigenlijk komt osmose neer op de hoeveelheid van grote deeltjes in het water (hier glucose) die de stroom gedeeltelijk tegenhoudt? En hoe meer moleculen er zijn om te hinderen, hoe groter de osmotische kracht. Dit brengt mij echter bij deze vraag:
Als je aan de beide kanten van een semipermeabel membraan water hebt, maar aan de ene kant heb je veel lange plastieken stokjes, zorgt dit dan ook voor hinder (waardoor er 'osmose' optreedt)?
erotisi
8 jaar geleden
Ik denk van wel. Maar of al het water naar de kant van de stokjes zal gaan zal in ieder geval afhangen van de hoeveelheid stokjes en andere nog onduidelijk factoren.
Maar het zou ook nog kunnen dat het statisch gezien het wel altijd zo zou gaan. Maw een praktisch proefje zal niet altijd dezelfde uitkomst geven.
Maar misschien kan iemand die er meer verstand van heeft het nog corrigeren of aanvullen
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
@erotisi Hartelijk bedankt voor de uitleg :D
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Hartelijk dank voor het goede antwoord en voor de moeite die jullie erin gestoken hebben!

Andere antwoorden (1)

Die glucosedeeltjes zitten in een veel hogere concentratie in het water dan aan de andere kant van het membraan (waar de concentratie in feite 0 is). In de natuur wil alles naar een stabielere situatie en zo 'willen' die glucosedeeltjes naar een lagere concentratie en dat wordt bewerkstelligt door meer water door het membraan richting de glucosekant te laten gaan dan omgekeerd. Dat noemt men dan de osmotische druk.

Wanneer er zich meer water aan de glucosekant bevindt, betekent dat meestal ook dat het waterpeil daar hoger is en er dus een grotere hydrostatische druk is.

Het proces gaat dus door tot het verschil in hydrostatische druk gelijk is aan de osmotische druk, van zodra dat bereikt is gaan er terug even veel waterdeeltjes van de ene kant naar de andere kant en omgekeerd.
(Lees meer...)
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Hoe 'weet' het water dat er aan de andere kant van het membraan een hogere concentratie van glucose is? Hoe werkt dit mechanisme op moleculair niveau?
Verwijderde gebruiker
8 jaar geleden
Foute veronderstelling. Het water weet dat niet, dit is gewoon het resultaat van het evenwicht dat zich afspeelt aan beide zijden van het membraan. Vergelijk het met het verdampen van water. Het water 'weet' ook niet wat de luchtvochtigheid is aan de andere kant van het wateroppervlak. Maar toch zorgt het fenomeen dat zich aan het wateroppervlak afspeelt dat het resultaat is dat er netto meer watermoleculen zullen verdampen bij een lagere luchtvochtigheid.

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500
Gekozen afbeelding