Hoe heet heet de aandoening dat een persoon denkt dat andere mensen hem willen vergiftigen?

Dit heet cibofobie en valt onder angst om (vergiftigd voedsel) te eten (zie de bron, paragraaf 5).

Die mensen zijn Paranoïde.

Paranoia (Grieks: para, naast; nous, verstand), achtervolgingswaan of het syndroom van Kraepelin is een overmatige achterdocht.

In pathologische vorm is paranoia het gevoel in de gaten gehouden, achtervolgd of bedreigd te worden, zonder dat zoiets daadwerkelijk het geval is. Paranoïde mensen verkeren bijvoorbeeld in de waan dat zij worden gevolgd, dat mensen 's nachts in hun huis inbreken en rondlopen, dat er giftige gassen in hun huis worden gepompt door kwaadwillende buren, dat elektronische apparaten in hun huis informatie naar de overheid doorzenden of dat de politie voor de deur de wacht houdt. Ook houden zij er vaak complottheorieën op na. Ze hebben over het algemeen geen ziekte-inzicht. Hierdoor zien ze zelf in de regel geen heil in behandeling, zelfs als ze voor hun omgeving evident geestesziek zijn.

Dat hangt af van de context. Het zou kunnen gaan om een waan, waarbij iemand een zeer sterke - onjuiste - overtuiging die niet te corrigeren is. Kenmerk van een waan is dat iemand niet inziet dat zijn stellige overtuiging niet reëel is.

Bij een fobie weet iemand wél dat de angst niet reëel is. Desondanks is die angst zo sterk dat iemand het onderwerp van zijn angst mijdt of blootstelling alleen met intense angst doorstaat, én die angst en/of vermijding ook beperkend is iemands leven OF duidelijk lijden veroorzaakt.

In dit geval is mij niet duidelijk of er sprake is van een waan of een angst of fobie, of dat deze gedachte misschien een onderdeel is van een bredere stoornis. Als iemand bang is voor bepaalde voeding, of bang is om ziek te worden van voeding door bijvoorbeeld voedselvergiftiging, zich te verslikken of te stikken, spreken we van citofobie: angst voor voedsel. Dit kan voortkomen uit een nare ervaring met eten (ziek worden van bepaalde voeding, zich verslikt hebben) in vaak de vroege kindertijd. Je ziet dit wel bij kinderen die een moeilijke start hebben gehad en op jonge leeftijd sondevoeding hebben gehad omdat ze door ziekte niet kónden eten. Zelf gaan eten en slikken kan dan zeer beangstigend zijn.

Meer specifiek spreken we van toxifobie of toxicofobie als iemand bang is om vergiftigd te worden. Waar citofobie waar het gaat om angst voor vergiftiging meer gaat om angst voor het eten van giftig voedsel (en bijvoorbeeld het oplopen van voedselvergiftiging, of het krijgen van een allergische reactie) is iemand met toxicofobie bang om het slachtoffer te worden van vergiftiging, of erg bang voor giftige stoffen in het algemeen. Zo iemand kan bijvoorbeeld geen eten durven eten dat iemand anders hem voorzet.

Het onderscheid tussen citofobie en toxifobie is soms moeilijk, en om eerlijk te zijn vind ik de meerwaarde van het benoemen van dit soort specifieke fobieën vaak maar weinig zinnig. Iemand weet zelf waar hij angstig voor is, een puur beschrijvende term daaraan hangen helpt iemand nog niet vooruit.

Verder kan een dergelijke gedachte (waarbij het mij dus niet duidelijk is of het gaat om een waan, fobie of geen van beiden) ook nog onderdeel zijn van bijvoorbeeld schizofrenie, een schizotypische of borderline persoonlijkheidsstoornis, hypochondrie of een hypochondrische waan, een psychose (die vele oorzaken kan hebben) of kan het een geïsoleerde waan zijn.

Puur op basis van deze informatie is dus geen eenduidig antwoord te geven.