waarom luidt een gezegde: De beest uithangen?

Het woord 'beest' is onzijdig.
Logischerwijs zou je dus moeten spreken van 'het beest uithangen' maar dat gebeurt niet. Weet iemand waarom?

Verwijderde gebruiker

8 jaar geleden

in: Taal

4K keer bekeken

Heb je meer informatie nodig om de vraag te beantwoorden? Reageer dan hier.

Antwoorden (2)

“Ik ga vandaag eens flink de beest uithangen.”
We zeggen dit zonder blikken of blozen, maar klopt dit taaltechnisch wel?
Het is toch HET beest, niet DE Beest?

We gebruiken regelmatig de uitdrukking ‘DE beest uithangen’ als we ons schandalig misdragen, maar het lidwoord van ‘beest’ is inderdaad HET (onzijdig dus).
Vroeger was dat anders. Toen was beest een (vrouwelijk) DE-woord.

DE beest zien we ook terug in de uitdrukking: ‘De beest spelen’.
Dat betekent ‘je druk maken, razen, tieren’.
Ook hier gebruiken we nog het lidwoord van vroeger.

(Lees meer...)

Bronnen:

tekstcreaties.nl

escape

8 jaar geleden

WimNobel

8 jaar geleden

Ik vind dit geen verklaring. Waarom zou het lidwoord bij algemeen gebruik wel veranderd zijn en in de specifieke uitdrukking niet? En zou die uitdrukking echt zo oud zijn dat hij stamt uit de tijd voor het lidwoord veranderde? Het lijkt mij juist een vrij recente uitdrukking. Of zijn er oude bronnen waar het in voorkomt?

Ontleend aan Oudfrans beste [1080; Rey] (Nieuwfrans bête), via vulgair Latijn *besta ontwikkeld uit Latijn bēstia ‘(groot, wild) dier’, een woord van onbekende herkomst.
De beest uithangen is in deze uitdrukking hetzelfde als het beest ('het (wilde) dier').
Vermoedelijk onder invloed van het zelfstandige naamwoord "dier" werd "beest" in het Nederlands onzijdig.
http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/beest
In bepaalde uitdrukkingen en in bepaalde dialecten wordt de beest gebruikt.
De woordenlijst van Taalunie vermeldt twee mogelijkheden die beide goed zijn:
de/het beest (v/o)
http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/beest

(Lees meer...)

Verwijderde gebruiker

8 jaar geleden

WimNobel

8 jaar geleden

OK, volgens de taalunie mag het allebei. Maar waarom bij algemeen gebruik het ene en in de specifieke uitdrukking het andere? Ook hier vind ik geen verklaring.

Verwijderde gebruiker

8 jaar geleden

@WimNobel, Wat is algemeen gebruik. In veel Nederlandse dialecten wordt de beest nog steeds gebruikt.
Twents bv.: Muj de beest heurn toeten in de weer.
Hoor de beest eens loeien in de wei.
Het gebruik van "de" kan door de invloed van "het" van het dier langzaam het beest zijn geworden (volgens de historisch taaldeskundige mw. dr. M.L.A.I. Philippa ( nou, nou))
Specifieke uitdrukkingen zijn minder onderhevig aan veranderingen, die blijven te allen tijde ongewijzigd. Mijns inziens kan dit te zijner tijd wel veranderen, zeker middels de invloed van de (social) media

Weet jij het beter..?

Het is niet mogelijk om je eigen vraag te beantwoorden Je mag slechts 1 keer antwoord geven op een vraag Je hebt vandaag al antwoorden gegeven. Morgen mag je opnieuw maximaal antwoorden geven.

0 / 2500